Czy handel perfumami podlega akcyzie - przepisy i obowiązki

Perfumy to popularne produkty kosmetyczne, które zawierają alkohol etylowy w znacznych ilościach. Dla przedsiębiorców zajmujących się handlem perfumami kluczowe jest zrozumienie, czy ich działalność podlega opodatkowaniu podatkiem akcyzowym. Odpowiedź na to pytanie wymaga dokładnej analizy przepisów ustawy o podatku akcyzowym oraz ustalenia, czy perfumy spełniają kryteria wyrobów akcyzowych.

Kwestia opodatkowania perfum akcyzą budzi wiele wątpliwości wśród przedsiębiorców prowadzących działalność w branży kosmetycznej. Pomimo że perfumy klasyfikowane są w Nomenklaturze Scalonej pod kodem CN 3303 00 10, zawartość alkoholu etylowego może powodować, że stają się one wyrobem akcyzowym. Zrozumienie tych przepisów jest niezbędne dla prawidłowego prowadzenia działalności gospodarczej i uniknięcia problemów z organami podatkowymi.

Perfumy jako wyroby akcyzowe według przepisów

Aby określić, czy perfumy podlegają opodatkowaniu akcyzą, należy przede wszystkim sprawdzić, czy spełniają one definicję wyrobu akcyzowego. Zgodnie z przepisami ustawy o podatku akcyzowym, wyrobami akcyzowymi są wyroby energetyczne, energia elektryczna, napoje alkoholowe, wyroby tytoniowe, susz tytoniowy, płyn do papierosów elektronicznych oraz wyroby nowatorskie, które zostały szczegółowo określone w załączniku nr 1 do ustawy.

W pozycji 17 załącznika nr 1 do ustawy, pod kodem CN 2207, wymieniono alkohol etylowy nieskażony o objętościowej mocy alkoholu 80% obj. lub większej, a także alkohol etylowy i pozostałe wyroby alkoholowe o dowolnej mocy, które zostały skażone. Dodatkowo w pozycji 43 załącznika nr 1, bez względu na kod CN wyrobu zawierającego alkohol etylowy, wskazano alkohol etylowy zawarty w wyrobach niebędących wyrobami akcyzowymi o rzeczywistej objętościowej mocy alkoholu przekraczającej 1,2% obj.

Chociaż perfumy zgodnie z Nomenklaturą Scaloną należy zaliczyć do kodu CN 3303 00 10, to jednak ze względu na fakt, że zawarty w nich alkohol etylowy spełnia wymogi określone w przepisach ustawy o podatku akcyzowym, będą one stanowiły wyrób akcyzowy podlegający opodatkowaniu podatkiem akcyzowym. Ta klasyfikacja ma fundamentalne znaczenie dla dalszej analizy obowiązków podatkowych związanych z handlem perfumami.

Zawartość alkoholu etylowego w perfumach zazwyczaj znacznie przekracza próg 1,2% objętości, co automatycznie kwalifikuje je jako wyroby akcyzowe. Oznacza to, że wszystkie czynności związane z perfumami, które są wymienione w katalogu czynności podlegających opodatkowaniu akcyzą, mogą generować obowiązek podatkowy.

Katalog czynności podlegających opodatkowaniu akcyzą

Dla powstania zobowiązania podatkowego w akcyzie konieczne jest nie tylko spełnienie kryterium przedmiotowego, ale również podmiotowego. Oznacza to wykonanie określonych czynności, które wiążą się z uzyskaniem statusu podatnika akcyzy. Zgodnie z przepisami ustawy o podatku akcyzowym obowiązek podatkowy powstaje z dniem wykonania czynności lub zaistnienia stanu faktycznego podlegających opodatkowaniu akcyzą.

Podatnikiem akcyzy jest osoba fizyczna, osoba prawna oraz jednostka organizacyjna niemająca osobowości prawnej, która dokonuje czynności podlegających opodatkowaniu akcyzą lub wobec której zaistniał stan faktyczny podlegający opodatkowaniu akcyzą. W zakresie czynności dotyczących wyrobów akcyzowych należy sięgnąć do treści artykułu 8 ustawy o podatku akcyzowym.

Przepis ten wskazuje następujące czynności podlegające opodatkowaniu akcyzą:

1. Produkcja wyrobów akcyzowych w zakładzie produkcyjnym
2. Wprowadzenie wyrobów akcyzowych do składu podatkowego
3. Import wyrobów akcyzowych z krajów spoza Unii Europejskiej
4. Nabycie wewnątrzwspólnotowe wyrobów akcyzowych z wyłączeniem nabycia do składu podatkowego
5. Wyprowadzenie ze składu podatkowego poza procedurą zawieszenia poboru akcyzy

Dodatkowo opodatkowaniu akcyzą podlegają następujące czynności:

• Wysłanie z zastosowaniem procedury zawieszenia poboru akcyzy importowanych wyrobów akcyzowych z miejsca importu przez zarejestrowanego wysyłającego niebędącego importerem tych wyrobów
• Użycie wyrobów akcyzowych objętych zwolnieniem od akcyzy ze względu na ich przeznaczenie albo określoną stawką akcyzy związaną z ich przeznaczeniem
• Dostarczenie wyrobów akcyzowych objętych zwolnieniem od akcyzy ze względu na ich przeznaczenie, jeżeli odbyło się ono bez zachowania warunków uprawniających do zastosowania zwolnienia od akcyzy
• Sprzedaż wyrobów akcyzowych znajdujących się poza procedurą zawieszenia poboru akcyzy, objętych określoną stawką akcyzy związaną z ich przeznaczeniem, jeżeli ich sprzedaż odbyła się bez zachowania warunków uprawniających do zastosowania tej stawki akcyzy
• Nabycie lub posiadanie wyrobów akcyzowych znajdujących się poza procedurą zawieszenia poboru akcyzy, jeżeli od tych wyrobów nie została zapłacona akcyza w należnej wysokości

Jednofazowy charakter podatku akcyzowego

Analizując powyższy katalog czynności podlegających opodatkowaniu akcyzą, należy zwrócić uwagę na bardzo istotny fakt - nie zawiera on klasycznej sprzedaży towarów. Ustawa o podatku akcyzowym przewiduje pewne wyjątki dotyczące na przykład sprzedaży energii elektrycznej, jednakże sama sprzedaż wyrobów akcyzowych, jakimi są perfumy, nie podlega opodatkowaniu akcyzą.

Kluczowe znaczenie ma również fakt, że w przypadku podatku akcyzowego mamy do czynienia z tak zwanym jednofazowym zobowiązaniem podatkowym. Zasada ta została wprost wyrażona w przepisach ustawy o podatku akcyzowym i oznacza, że jeżeli w stosunku do wyrobu akcyzowego powstał obowiązek podatkowy w związku z wykonaniem jednej z czynności, to nie powstaje obowiązek podatkowy na podstawie innej czynności podlegającej opodatkowaniu akcyzą.

Warunkiem braku powstania obowiązku podatkowego na kolejnych etapach obrotu jest to, aby kwota akcyzy została po zakończeniu procedury zawieszenia poboru akcyzy określona lub zadeklarowana w należnej wysokości. Przepisy ustawy mogą jednak przewidywać wyjątki od tej zasady.

Praktyczne aspekty handlu perfumami

W praktyce gospodarczej handel perfumami może przybierać różne formy - od sprzedaży detalicznej w sklepach stacjonarnych, przez handel internetowy, aż po działalność hurtową. Każda z tych form działalności może wiązać się z innymi obowiązkami podatkowymi w zakresie akcyzy.

Przedsiębiorca prowadzący sklep z perfumami i oferujący sprzedaż detaliczną na rzecz osób fizycznych, który kupuje swój asortyment od producenta perfum, zazwyczaj nie ma obowiązku odprowadzania akcyzy od sprzedawanych perfum. Wynika to z jednofazowego zakresu opodatkowania podatkiem akcyzowym, zgodnie z którym akcyza od wyrobów akcyzowych została już odprowadzona na etapie ich produkcji.

Przykład praktyczny: Pan Kowalski prowadzi sklep kosmetyczny, w którym sprzedaje perfumy zakupione od autoryzowanego dystrybutora. Dystrybutor kupuje perfumy bezpośrednio od producenta, który odprowadził akcyzę na etapie produkcji. W takiej sytuacji pan Kowalski nie jest podatnikiem podatku akcyzowego od sprzedawanych perfum.

Sytuacja komplikuje się jednak w przypadku, gdy przedsiębiorca zajmujący się sprzedażą perfum nie będzie w stanie wykazać źródła ich pochodzenia i nie będzie można ustalić, czy na poprzednim etapie obrotu akcyza została odprowadzona. Zgodnie z przepisami ustawy o podatku akcyzowym czynnością podlegającą opodatkowaniu będzie w tym przypadku posiadanie wyrobów akcyzowych znajdujących się poza procedurą zawieszenia poboru akcyzy.

Orzecznictwo sądów administracyjnych

Wojewódzki Sąd Administracyjny w Poznaniu w wyroku z 4 kwietnia 2017 roku (III SA/Po 149/16) jednoznacznie wskazał, że jeśli nie udało się ustalić, czy na wcześniejszym etapie obrotu został odprowadzony podatek akcyzowy, jak również strona nie przedstawiła żadnego dowodu potwierdzającego tę okoliczność, to organ podatkowy zasadnie przyjął, że strona stała się podatnikiem podatku akcyzowego.

Sąd podkreślił, że dopiero wykazanie, iż podatek akcyzowy został już zapłacony, zwalnia z takiego obowiązku podmiot występujący w kolejnej fazie obrotu. Ciężar dowodzenia faktu opłacenia akcyzy na poprzedniej fazie obrotu spoczywa jednoznacznie na podatniku, co ma fundamentalne znaczenie dla przedsiębiorców handlujących perfumami.

W kolejnym orzeczeniu z 29 sierpnia 2018 roku (III SA/Po 241/18) Wojewódzki Sąd Administracyjny w Poznaniu wskazał, że akcyza powinna być uiszczona na pierwszym szczeblu obrotu gospodarczego danymi wyrobami akcyzowymi. Dzięki temu dalsze transakcje nie podlegają opodatkowaniu podatkiem akcyzowym w odpowiednim zakresie, co oznacza, że sprzedaż detaliczna zakupionych perfum nie podlega opodatkowaniu akcyzą.

Dokumentacja i dowody opłacenia akcyzy

Kluczowym elementem bezpiecznego prowadzenia handlu perfumami jest posiadanie odpowiedniej dokumentacji potwierdzającej, że akcyza została odprowadzona na wcześniejszym etapie obrotu. Przedsiębiorcy powinni zachować szczególną ostrożność przy wyborze dostawców i żądać od nich dokumentów potwierdzających legalność obrotu.

Do dokumentów, które mogą potwierdzać prawidłowe opłacenie akcyzy, należą:

• Faktury od producentów lub autoryzowanych dystrybutorów
• Dokumenty towarzyszące przemieszczeniu wyrobów akcyzowych
• Zaświadczenia o opłaceniu akcyzy
• Dokumenty celne w przypadku importu
• Umowy dystrybucyjne z producentami

Brak odpowiedniej dokumentacji może skutkować tym, że organ podatkowy uzna przedsiębiorcę za podatnika akcyzy od posiadanych perfum. W takiej sytuacji konieczne będzie obliczenie i zapłacenie podatku akcyzowego, co może znacząco obciążyć działalność gospodarczą.

Ważna uwaga praktyczna: Przedsiębiorcy handlujący perfumami powinni współpracować wyłącznie z renomowanymi dostawcami, którzy są w stanie udokumentować legalność pochodzenia towaru i fakt opłacenia akcyzy na wcześniejszym etapie obrotu.

Kontrole i postępowania podatkowe

Organy podatkowe regularnie przeprowadzają kontrole u przedsiębiorców handlujących wyrobami akcyzowymi, w tym perfumami. Podczas takich kontroli szczególną uwagę zwraca się na:

• Pochodzenie towaru i dokumentację zakupu
• Zgodność stanów magazynowych z dokumentacją
• Prawidłowość prowadzonej ewidencji
• Posiadanie dokumentów potwierdzających opłacenie akcyzy

W przypadku stwierdzenia nieprawidłowości organ może wszcząć postępowanie podatkowe, którego efektem może być dodomiar podatku akcyzowego wraz z odsetkami. Dodatkowo mogą zostać nałożone kary administracyjne za naruszenie przepisów ustawy o podatku akcyzowym.

Najczęstsze pytania

Nie, handel perfumami nie zawsze podlega opodatkowaniu akcyzą. Jeśli perfumy zostały zakupione od producenta lub dystrybutora, który już odprowadził akcyzę, to dalsze ich odsprzedaż nie generuje obowiązku podatkowego. Akcyza ma charakter jednofazowy, co oznacza, że powinna być zapłacona tylko raz w całym łańcuchu obrotu.

Dokumentami potwierdzającymi opłacenie akcyzy mogą być faktury od producenta, dokumenty towarzyszące przemieszczeniu wyrobów akcyzowych, zaświadczenia o opłaceniu akcyzy lub dokumenty celne w przypadku importu. Ważne jest, aby współpracować z renomowanymi dostawcami, którzy mogą udokumentować legalność pochodzenia towaru.

Jeśli przedsiębiorca nie może wykazać, że akcyza została opłacona na wcześniejszym etapie obrotu, wówczas sam staje się podatnikiem akcyzy od posiadanych perfum. Organ podatkowy może nałożyć obowiązek zapłacenia podatku wraz z odsetkami, a także kary administracyjne za naruszenie przepisów.

Tak, import perfum z krajów spoza Unii Europejskiej oraz nabycie wewnątrzwspólnotowe z krajów UE należą do czynności podlegających opodatkowaniu akcyzą. Importer lub nabywca staje się podatnikiem akcyzy i musi odprowadzić należny podatek zgodnie z obowiązującymi stawkami.

Nieprawidłowe rozliczenie akcyzy może skutkować dodomiarami podatku wraz z odsetkami za zwłokę, karami administracyjnymi, a w skrajnych przypadkach również konsekwencjami karnymi. Organy podatkowe mogą również przeprowadzić szczegółową kontrolę całej działalności gospodarczej przedsiębiorcy.